Waar komt dat vetarme idee vandaan?

Tegenwoordig weten we niet beter – vetarm eten is goed voor de gezondheid. Zeker de mensen uit mijn generatie hebben eigenlijk nooit iets anders gehoord dan deze ‘richtlijn’. 

Volgens de schrijfster van dit artikel: Ik durfde weer normaal vet te eten. Als tiener verdiepte ik me in de dieetrichtlijnen en ik vermeed toen alle vetten. Die 0% vet drankjes van Optimel waren mijn favoriet. Gelukkig heb je er ook vla e.d. van, die moest mijn moeder van me kopen, want ik wilde afvallen. Waar ik overigens altijd heel slecht in ben geweest.

Ik vond het dan ook allereerst vreemd dat vet opeens helemaal niet zo slecht bleek te zijn. Maar, als je iets jarenlang gehoord hebt, is het moeilijk die ‘indoctrinatie’ weer kwijt te raken. Zo lees ik nog steeds dat je dik wordt van noten, avocado’s en roomboter, ook in de natuurlijke voedingswereld. Toen ik opeens een heel aantal kilo’s kwijtraakte door suikervrij eten, durfde (om het maar zo te zeggen) ik meer vet te eten. En jawel, ik werd er niet dikker van. Ik was helemaal niet meer met mijn gewicht bezig en iets wat ik eerst altijd deed  -hoeveel vet bevat dit product- veranderde in -wat voor ingrediënten bevat dit product- en op basis daarvan beslis ik of ik iets eet of niet.

Vetarm zolang ik leef

Het is niet zo gek dat veel mensen niet beter weten, niet alleen wordt het bericht over vetarm eten wijd verspreid door medici, voedingsinstanties en overheid, ook hebben we nooit iets anders gehoord. Sinds ik me kan herinneren, bestonden de margarines, halvarines en magere melk al. In de jaren 50, een tijdje geleden, is er een onderzoeker geweest, Ancel Keys, die op basis van zijn onderzoek vond dat vetarm eten gezond was. Ook al zijn er vele onafhankelijke, gerespecteerde andere onderzoekers geweest die hebben gewezen op onjuiste conclusies, toch is op basis hiervan het hele vetarme beleid massaal begonnen.

Tegenstrijdigheid in de onderzoeken

Na het onderzoek van Keys zijn er vele nieuwe onderzoeken geweest die de vetarme conclusie ondersteunen, geholpen door de voedingsmiddelenindustrie. Omtrent het onderwerp en onderzoek bestaat veel tegenstrijdigheid, zeker omdat het erop lijkt dat de onderzoeken voor vetarm eten vaak gefinancierd lijken vanuit de industrie, en dat onafhankelijke onderzoekers veel minder positieve resultaten hebben behaald. Het vetarme verhaal hangt aan een dun lijntje. Dat zou je niet verwachten, als je weet in hoeverre het vetarme eten doorgedrongen is in onze maatschappij en ons eetpatroon.

Vetarme producten in opkomst

Sinds die jaren 50 is er veel onderzocht – met veel tegenstrijdigheid, maar vetarm won. Zoals je begrijpt schoten de margarines, magere producten en plantaardige oliën opeens uit de fabrieken zo de winkel in. De rest van het verhaal kennen we, en we worden eraan herinnerd wanneer we in de supermarkt rondlopen.

De mens consumeert vet al eeuwen zonder probleem

Voordat dit vetarme gebeuren ontstond, aten we niet vetarm. Helemaal niet zelfs. We waren ook niet bang voor vetten, want daar was geen reden toe. Over de gehele wereld eten al die volken al hun levenlang vet. Meestal werd het zelfs gezien als iets gezonds. Voor zover we weten, zijn verzadigde vetten volop geconsumeerd, zonder dat daar hartziekten aan verbonden waren, of overgewicht wat dat betreft. Dat zijn vrij nieuwe ontwikkelingen.

Vetarm eten en nog wat veranderingen…

Sinds de jaren 50 is er veel veranderd. Wat we al eeuwen en eeuwen aten, begon te verdwijnen. Goede vetten werden opeens geschrapt. Plantaardige olie kwam om de hoek kijken. Transvetten kregen een nieuwe opmars. Mensen begon massaal geraffineerde suiker te consumeren en de economisch geproduceerde tarwe werd volop gegeten, in de vorm met fabrieksgist. Toen kwamen de synthetische zoetstoffen, kleurstoffen, smaakstoffen, enz. Massaproductie werd steeds normaler en ons eten wordt opeens onrijp geplukt in verweggistan.

Steeds een beetje zieker

Daarentegen weten we dat we allemaal steeds zieker worden – sinds die tijd. Ik hoor weleens dat mensen zeggen dat we het vroeger ‘gewoon niet wisten’. Dat is in sommige gevallen misschien zo, maar als je echt heel logisch nadenkt, klopt het eigenlijk niet. Het is echt wel een beetje erger geworden. Natuurlijk heeft dat te maken met al die veranderingen die er zijn, en niet alleen met dat vetarme verhaal. Nog steeds zijn er stammen in de wereld die hun traditionele voedingsrichtlijnen volgen (niet Westers dus) en die genieten nog steeds een aanzienlijk betere gezondheid dan wij met z’n allen met ons zeer bewerkte dieet!