vrijdag 22 februari 2013

volkoren brood gezond? Of toch niet.


PINIE De volkorenbus van Voorlichtingsbureau Brood raast door Nederland. Bakker Menno 't Hoen raadt aan de bus te mijden. Volkoren is volgens hem helemaal niet gezonder.
Er raast een levensgevaarlijke volkorenbus door Nederland waaruit vrolijk dartelende jongens en meisjes springen die ons vol willen stoppen met volkoren broodjes onder het mom 'Wat je ook doet, volkoren is altijd goed!' Omdat ik als bakker gedwongen meebetaal aan deze campagne van het Voorlichtingsbureau Brood, voel ik me geroepen u te waarschuwen: van brood, volkoren of wit, word je niet gezonder.

Het Voedingscentrum propageert al 60 jaar de Schijf van Vijf, met daarin een grote rol voor koolhydraatrijke voeding: een volwassen man wordt geacht zeven boterhammen en vijf opscheplepels pasta, rijst of aardappelen per dag te eten. Wel het liefst volkoren natuurlijk: dat is altijd goed.

Het Voedingscentrum vertelt ons niet dat één volkorenboterham een groter effect op je bloedsuikerspiegel heeft dan één eetlepel suiker. Dat komt door de hoge glycemische index van zowel witte als volkoren tarweproducten: de maatstaf voor het effect van koolhydraten op je bloedsuikerspiegel.

Dat betekent dat koolhydraten uit tarwe snel worden afgebroken tot de in het bloed opneembare vorm glucose. Sneller zelfs dan door het eten van eenzelfde hoeveelheid slagroomtaart. Door deze snelle opname stijgt de bloedsuikerspiegel, waardoor de alvleesklier insuline afgeeft en de suikers in het bloed opneembaar worden voor spieren en organen. De energie die niet wordt gebruikt, zet het lichaam om in vet. Voor een moment waarop je lichaam wel energie vraagt, maar geen koolhydraten beschikbaar heeft om aan deze behoefte te voldoen.

Insulinegehalte
Als we het advies van het Voedingscentrum volgen, krijgen we bij iedere maaltijd koolhydraten binnen. Hierdoor blijft het insulinegehalte in ons bloed hoog, waardoor het onmogelijk is om onze reservevoorraad vet aan te spreken en waardoor het buikje blijft. Niet ondanks ons goede gedrag, maar dankzij ons goede gedrag.

Het Voedingscentrum hamert alleen op de vermeende voordelen van volkoren: vezels, vitaminen, mineralen en een langere verzadiging, waardoor je minder trek in tussendoortjes krijgt. Het tegendeel is waar: door de hoge glycemische index van (volkoren) tarwe heeft je alvleesklier de neiging om méér insuline af te geven dan nodig is om je bloedsuikerspiegel weer op het normale niveau terug te brengen. Het gevolg is een dal waardoor je geneigd bent om twee uur na je ontbijt of lunch naar een tussendoortje te grijpen.

Blijven over: de mineralen en vitaminen. Helaas wordt volkorenbrood in Nederland vaak te snel gemaakt, waardoor het van nature aanwezige fytinezuur niet wordt afgebroken. Dat gebeurt alleen tijdens een lang rijsproces. Fytinezuur belemmert de opname van mineralen als ijzer, zink en calcium door ons lichaam.

En vitaminen? In volkorenbrood zitten alleen een paar B-vitaminen. Een volkorenboterham bevat slechts 2 procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B1. Eet in plaats hiervan eenzelfde hoeveelheid (30 gram) venkel en je hebt al drie keer méér vitamine B1 binnen.

Bloedsuikerspiegel
Door eenzijdig de voordelen van volkoren te belichten (vitaminen, mineralen, vezels) wordt de kern van het probleem overschaduwd: de hoge glycemische index die voor volkoren en witte tarweproducten gelijk is. Terwijl we denken gezond bezig te zijn door veel volkoren producten te eten, jagen we in feite telkens onze bloedsuikerspiegel tot enorme hoogte. Als we deze energie niet gebruiken, worden we dik.

Hoe anders is het in Frankrijk. Daar moet brood in de eerste plaats lekker zijn. Mooi, crèmewit stokbrood om door de vinaigrette van de salade te halen. Volkoren is voor varkens, zei broodprofessor Calvel. De subtiele aroma's van tarwe komen alleen in een goed wit brood naar boven.

Het wordt tijd om brood de nederige plaats te geven waar het past: als begeleider van de maaltijd. Als iets dat lekker is in plaats van gezond. En als u het eet: kies dan voor een goed gemaakt stuk brood zonder toevoegingen dat een lange rijstijd heeft gehad. Haal vezels, vitaminen en mineralen uit groente en fruit. En doe vlug een stap opzij als de volkorenbus komt aandenderen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.